Kan een testament worden vernietigd?
U heeft zojuist het testament van een overleden dierbare gelezen, maar u kunt zich niet vinden in de inhoud ervan. U bent, bijvoorbeeld, niet tot erfgenaam benoemd of aan u is een veel kleiner erfdeel toegekend dan u had verwacht. Misschien wijkt het testament ingrijpend af van wat de erflater op een eerder moment met u besproken heeft. Of u komt tot de ontdekking dat de erflater zijn kinderen heeft onterfd en een onbekend ver familielid ‘ineens’ als enig erfgenaam heeft aangewezen.
U wilt graag weten of en zo ja wat u in zo’n geval kunt doen. Wij hebben enkele feiten voor u op een rijtje gezet:
Vrijheid
Alleen het feit dat u zich niet kunt vinden in de inhoud van het testament, is onvoldoende om het testament terzijde te schuiven. De erflater heeft namelijk de volledige vrijheid om naar eigen inzicht en wensen over zijn nalatenschap te beschikken. Dat betekent dat een erflater ook mag beslissen om zijn kinderen te onterven of zijn vermogen volledig na te laten aan een goed doel.
Het testament moet wel aan een aantal formaliteiten voldoen en door een notaris worden opgesteld. Daarbij moet de notaris ook controleren of de erflater wilsbekwaam is en in staat is om beslissingen te nemen over de inhoud van het testament. Het uitgangspunt is dat een testament geldig is als aan deze formaliteiten is voldaan.
Maar stel dat u desondanks het vermoeden heeft dat het testament misschien niet op de juiste manier tot stand is gekomen. Dat er misbruik is gemaakt van de kwetsbare positie van de erflater of zelfs dat de erflater is bedreigd of bedrogen. Zijn er dan mogelijkheden om het testament ongedaan te maken?
Vernietiging
Een geldig testament kan onder bepaalde omstandigheden toch worden vernietigd. Dat betekent dat achteraf aangenomen wordt dat het testament niet heeft bestaan. Dit kan verstrekkende gevolgen hebben en daarom is vernietiging slechts in uitzonderlijke situaties mogelijk. U zult met bewijzen moeten komen om te laten zien waarom het testament vernietigd moet worden.
Misbruik van omstandigheden alleen kan in elk geval niet leiden tot vernietiging van het testament. De wetgever heeft daarmee willen voorkomen dat er ontelbaar veel procedures zouden worden gestart door teleurgestelde erfgenamen die het niet eens zijn met het testament.
Bedreiging, bedrog of onjuiste beweegredenen?
Wanneer kan worden aangetoond dat de erflater onder invloed van bedreiging, bedrog of onder invloed van een onjuiste beweegreden het testament heeft opgesteld, kan mogelijk wel tot vernietiging van het testament worden gekomen.
Of deze vordering kans van slagen heeft, zal per geval moeten worden beoordeeld. Denk er daarbij aan om snel actie te ondernemen en deskundig advies in te winnen.
Een vordering tot vernietiging van een testament verjaart namelijk in beginsel één jaar na de dood van de erflater, of uiterlijk drie jaar nadat u op de hoogte bent geraakt van de vernietigingsgrond.
